Boek: De eeuwige terugkeer van het fascisme

From Brongersma
Jump to navigation Jump to search
The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.

Het hedendaags fascisme moet niet vergeleken worden met waar het twintigste-eeuwse fascisme op is uitgelopen, maar met hoe het begon. In De eeuwige terugkeer van het fascisme schetst Rob Riemen de cultuurgeschiedenis van die politiek en concludeert hij dat Geert Wilders en zijn beweging een logisch gevolg zijn van een nihilistische massamaatschappij waar wij allen verantwoordelijk voor zijn. 'Geert Wilders en zijn beweging zijn het prototype van hedendaags fascisme. En daarmee zijn zij niets anders dan de logische politieke consequentie van een maatschappij waar wij allen verantwoordelijk voor zijn. Dit hedendaags fascisme is opnieuw het gevolg van politieke partijen die hun eigen gedachtegoed verloochenen, intellectuelen die een gemakzuchtig nihilisme cultiveren, universiteiten die deze naam niet waardig zijn, de geldzucht van de zakenwereld en de massa media die liever de buikspreker van dan een kritische spiegel voor het volk zijn. Dit zijn de gecorrumpeerde elites die de geestelijke leegte cultiveren waarin het fascisme weer groot kan worden.'

bron: Over het boek 'De eeuwige terugkeer van het fascisme' door Rob Riemen; uitgeverijatlas.nl/result_titel.asp?Id=3057; Atlas; november 2010



Het nihilistische karakter van de massamaatschappij wordt versterkt door een aantal factoren. In de eerste decennia van de twintigste eeuw kritiseert de Weense satiricus Karl Kraus genadeloos de journalisten als degenen die - al hun pretenties ten spijt - de democratie eerder ondermijnen dan beschermen. Want de pagina's van de kranten moeten vol en de kranten moeten worden verkocht. Het gevolg daarvan zijn eindeloze hoeveelheden trivialiteiten, sensatie en gezwets. In handen van de dagbladjournalist, aldus Kraus, is taal niet langer het belangrijkste medium om betekenis uit te drukken, maar verwordt hij tot clichés, slogans en propaganda. Massamedia zijn niet alleen de belangrijkste leerschool voor demagogen, hun macht ontlenen de demagogen aan het feit dat het volk, gevoed door de eindeloze herhaling van simplificaties, ook alleen nog maar simplificaties kan begrijpen en wil lezen en horen. [...] Wat niet onmiddellijk door iedereen begrepen kan worden, is moeilijk, dus elitair en daarom antidemocratisch. In de wereld van de massamedia wordt dit het best begrepen en zijn zelfs moeilijke woorden en het citeren van denkers taboe. [...]

Pas wanneer wij de liefde voor het leven zullen terugvinden en ons leven weer willen wijden aan al wat waarlijk leven geeft - waarheid, goedheid, schoonheid, vriendschap, rechtvaardigheid, compassie en wijsheid -, alleen dan, en niet eerder, zullen we resistent worden tegen de dodelijke bacil die fascisme heet.

bron: Uit het boek 'De eeuwige terugkeer van het fascisme' door Rob Riemen; Uitgeverij Atlas, Amsterdam / Antwerpen; Derde druk: november 2010; Eerste druk: november 2010