Het begrip Nijpels en Kosto's undue influence - De struisvogelpolitiek rond de leeftijdsgrenzen

From Brongersma
Jump to navigation Jump to search

Door: Martin van Haren

In een bijvoegsel van Martijn nr. 33 werden de lezers op bijna pathetische wijze ("La nuit, porte-t-elle-conseil?") opgeroepen om over te gaan tot "politieke actie" (in casu: het benaderen van politici door middel van "niet-emotieloze" brieven...). Zo'n oproep zou in EO-kringen geleid hebben tot een stroom van duizenden (grotendeels voorgedrukte) brieven. Binnen Marijn e.o. grepen een tiental mensen naar het typelint. Op een vaak erg gevoelvolle en persoonlijke wijze zetten mensen uiteen waarom naar hun mening art. 247 Sr. dient te veranderen. Volgens het principe actie-en-reactie druppelden daarna de antwoorden van kamerleden binnen. Uit enkele reacties zal ik hieronder citeren. Vooraf vast enkele opmerkingen:

  • Het is opvallend te noemen dat veel kamerleden praten over een "ingetrokken wetsvoorsel", terwijl Korthals Altes' voorstel nu bij de Raad van State ligt (ter advisereing) en nadien aan de Kamer zal worden voorgelegd (zie onder andere de reactie van de Minister van Justitie!).
  • Van PPR-zijde werd tot dusverre geen enkele reactie ontvangen. Vreemd voor een partij, die vier jaar geleden in haar programma had staan dat de "pedofilie-bepalingen" geschrapt moesten worden.
  • Alle briefschrijvers kregen antwoord van PvdA-mensen en van het D'66-kamerlid Louise Groenman.
  • Het is nog steeds niet te laat om uw brief te versturen. Integendeel, het komend jaar zal de beslissing vallen: legitimering van de bepalingen in de zedelijkheidswet uit 1886 of (enigermate) liberalisering. Duidelijk is het daarbij, dat de heren en dames politici gevoelig zijn voor reacties, zowel naar hun kwantiteit als naar hun kwaliteit. Schrijf of "sterf" zogezegd.

De reakties

Om met de grootste Tweede-Kamerfractie, de Partij van de Arbeid, te beginnen: Zowel Aad Kosto (voorzitter van de vaste Kamercommissie voor Justitie) als Ineke Haas-Berger reageerden. Het is duidelijk, dat beiden op een redelijke wijze met pedofilie-materie aan het worstelen zijn.

Haas-Berger: "De minister van justitie had een wetsontwerp ter hervorming van de zedelijkheidswetgeving ter advisering gestuurd naar de Raad van State. Tegen alle gewoonten in werd reeds een gedeelte van het voorstel aan de media doorgegeven. Ik zelf heb pas na weken begrepen, dat bijvoorbeeld ook seksueel geweld binnen het huwelijk in hetzelfde wetsontwerp stond. Na de storm van kritiek heeft de minister het gehele wetsontwerp weer teruggehaald (sic! -MvH). Hiermee wil ik duidelijk maken, dat de Kamer nog geen voorstel had gezien; het was immers pas naar de Raad van State gestuurd. Ook wij moesten afgaan op berichten in de pers."

(Tot zover het verstoppertje spelen. Blijkbaar onjuist geïnformeerd, merkt Haas-Berger nog op, dat zij het jammer vindt, dat de minister het wetsontwerp bij de Raad van State heeft teruggetrokken, alvorens zij bereid lijkt om zichzelf enigszins bloot te geven -MvH).

"Wel heb ik er op gewezen, dat er vaak tussen jongeren en volwassenen geen sprake is van vrijheid. Bijvoorbeeld bij incest of in een relatie met een goede (?-MvH) buurman. Vaak ook zal een jongere een oudere als een idool zien en niets durven weigeren. Als we het hebben over contacten tussen jongeren onderling: geen probleem, indien vrijwillig. Als we spreken over contacten tussen jongeren en volwassenen, kan er sprake zijn van een fantastische relatie, maar ook van een situatie, waaraan een afhankelijke jongere zich niet kan onttrekken en waarin hij schade oploopt. Hoe vangt men dat in de wet?" (Daarna vindt (mijn naam is) Haas het ten derde male jammer, dat de minister "van te voren bakzeil heeft gehaald". Tot slot houdt zij zich aanbevolen voor nadere voorstellen).

Haas' partijgenoot Kosto reageerde enkele malen verschillend. Op een brief van een kindervriend met twee bijgevoegde reacties van kinderen-partners, reageerde Kosto heel consciëntieus. Helaas kan ik uit dat antwoord niet citeren. Zijn "andere stijl van antwoorden" wijkt daar immers nogal van af. Leest u maar mee: Kosto: "1. Het vraagstuk was reeds uitgebreid aan de orde geweest in het kader van de werkzaamheden van de commissie-Melai. 2. de minister van Justitie was van plan de wettelijke leeftijdsgrens te verlagen; heeft dat onder druk van de eigen VVD-achterban teruggedraaid." (Hier komt de struisvogel om de hoek kijken. Waar was de PvdA tijdens de "stormachtige discussie" in the day after?-MvH). "3. De wet zal niettemin de zwakste partij dienen te beschermen; dat kan (sic -MvH) het kind zijn; een wetsbepaling daartoe is noodzakelijk. In concrete gevallen kan het Openbaar Ministerie dan altijd besluiten, dat er niet vervolgd wordt!" (Vraag: is daarvoor een aparte zedenwet noodzakelijk? Was het voorstel van Korthals-Altes dan niet in het straatje van Kosto?) "4. Altijd zal moeten vaststaan de vrije wil van betrokkenen; in gevallen, waarbij kinderen betrokken zijn, zal daar toch altijd de vraag bestaan, hoe vrij het kind was om zelf die wil te bepalen. Immers, het gevaar van undue influence is dan aanwezig." Einde brief (model-II). Mijn Engelse woordenboek (uitg. Wolters, met excuses...) laat weten dat "undue" als betekenis kan hebben: a. onbehoorlijk, ongepast; b. overmatig, overdreven, al te veel (te groot, enz.). Definitie b. lijkt mij van toepassing (hoewel.. ?). Zoiets als de undue influence van de Telegraaf, de Tros, de Rambo-cultuur, de Moral Majority, de volwassen partner... Vult u zelf maar in.

Verder met het CDA. Slechts één Kamerlid nam tot nu toe de moeite om te reageren. Het is mevrouw Jeltien (anti-discriminatiewet) Kraaijeveld-Wouters. Oud-staatssecretaris voor emancipatie (van vrouw, man, hetero en homo, maar nog niet van kind en pedo...). Ik citeer haar volledig: "Het probleem, dat u (=ondergetekende, MvH) schetst, ligt er levensgroot. Ik zie daar zo direct geen oplossing voor. De oplossing, die dhr. Korthals Altes in zijn wetsvoorstel aangaf, was ons toch veel te ruim. Zo vaak immers worden kinderen helaas wel door volwassenen op verkeerde wijze (sexueel) gebruikt en daar moet zeer duidelijk van blijven vaststaan, dat dat strafbaar is." Vervolgens komt er nog een warme uitnodiging voor een gesprek ("...ik zou dat ook kunnen organiseren met enkele fractieleden die in de commissie Justitie zitten..."). Het verslag van dat gesprek volgt hopelijk in een volgende O.K.

Over naar het "liberale" kant van het Binnenhof. Len Rempt (VVD): "Ik was zeer getroffen door de openheid waarmee uw brief is geschreven. Dit soort positieve ervaringen worden vaak te weinig belicht. Er wordt te veel de nadruk gelegd op de nadelen. Te zijner tijd zullen wij uw opmerkingen bij de behandeling van het ontwerp van wet meenemen." Als onze voorvechtster van het moderne ouderschap met "wij" de VVD-fractie bedoelt, dan is het interessant om een reactie van de trekpop van Ljouwert te bezien. Ed Nijpels, nog niet zo lang geleden liberaal pur sang op zedelijkheidsterrein, liet één van onze lezers (onder "REF.: EN/AS/PK/NK/1796) het volgende weten: "De in uw brief verwoorde gevoelens nopen mij het volgende op te merken. Zoals u weet, is het kabinet in november 1985 gekomen met een aantal voorstellen op het gebied van de zedelijkheidswetgeving, waaronder het niet meer onder alle omstandigheden strafbaar stellen van sexuele handelingen met 12- tot 16-jarigen. Onder druk echter van de publieke opinie (???? -MvH) heeft de Minister van Justitie besloten, het betreffende onderdeel niet aan de Kamer voor te leggen. (Hoe goed geïnformeerd... -MvH) Hoewel wij, zeker als liberalen, begrip hebben voor uw standpunt, achten wij de beslissing van de Minister een verstandige, gezien de vloed van negatieve reacties op dit onderdeel, waaruit geconcludeerd kan worden dat de maatschappelijke en politieke discussie nog niet uitgekristalliseerd is. Tot slot merk ik op, dat de VVD-fractie de ontwikkelingen op dit punt nauwlettend zal blijven volgen." Het moge duidelijk zijn, Len Rempt en Ed Nijpels kennen een totaal verschillend liberaal "wij"-gevoel. Het valt te vrezen, dat het brommend orakel uit Ljouwert meer invloed heeft dan de moderne ouder en de éminence grise (Geertsema, Trouw 3/1/'86) uit Wassenaar.

Een meer liberaal geluid kon worden gehoord uit de mond van het D66-Kamerlid Louise Groenman. Groenman werd in korte tijd gebombardeerd tot D66-specialiste op zedelijkheidsgebied, alhoewel Elida (euthanasie) Wessel-Tuinstra de justitie-portefeuille beheert (Wessel-Tuinstra gaat na 21 mei de Kamer uit -MvH). Groenman zegt het volgende: "In de fractie is nog niet diepgaand over de materie gediscussieerd, maar vooralsnog deel ik uw bezorgdheid. Bezorgdheid vooral omdat de maatschappelijke en politieke discussie zich in korte tijd zo vertekend heeft. De aandacht is zo uitsluitend gericht geweest op de echt strafbare handelingen, en de positieve emotionele kanten, zoals die door betrokkenen, ook door het kind, ervaren worden, zijn helaas buiten de discussie gebleven. Ik zal proberen de discussie binnen mijn fractie tot de goede proporties terug te brengen."

Bovenstaande klinkt nogal wat liberaler dan het geluid van de oud-kinderpsychiater Gerrit Mik in deze (Nieuwsblad v.h. Noorden 9-11-'85). We moeten maar hopen, dat de D66-fractie "uitgemikt" zal zijn, na diens aanstaand vertrek uit de Kamer.

Bevreemdend is het zeer kleine aantal reacties uit de hoek van PSP, PPR, en CPN. De meningen van Andrée van Es (PSP), Peter Lankhorst (PPR) en Evelien Eshuis (CPN) mogen dan misschien bekend worden geacht, het lijkt inmiddels ook duidelijk, hoe zij met brieven van "gewone" kiezers omgaan.

Tot slot de reactie van de Minister van Justitie, Frits Korthals Altes (VVD). Eerst zijn reactie van eind januari: "Naar aanleiding van het wetsvoorstel tot wijziging van de strafbepalingen betreffende de z.g. zware zedendelicten, dat onlangs naar de Raad van State is gezonden om advies, werden vele reacties ontvangen in het bijzonder t.a.v. de voorgestelde verlaging van de leeftijdsgrens van zestien tot twaalf jaar. De reacties op dit punt waren over het algemeen negatief. In een t.v.-uitzending heb ik mijn standpunt toen nader toegelicht. Ik heb daarbij uiteengezet welke argumenten pro en contra hebben meegewogen. De slotsom was toen, dat als de voorgestelde wetswijziging op dit punt niet kon rekenen op voldoende steun vanuit de samenleving (vgl. de kruisraketten-kwestie, MvH) deze, mede gelet op het nog te verwachten advies van de Raad van State, dient te worden heroverwogen. Daarbij zal ook acht worden geslagen op hetgeen u in uw brief naar voren hebt gebracht." Medio maart laat de minister het volgende weten: "Het wetsontwerp, waaraan u refereert is thans voor advies in behandeling bij de Raad van State. Na ontvangst van dit advies zal ik besluiten in welke redactie het wetsvoorstel aan het parlement wordt aangeboden (sic! -MvH); daarbij zullen de mij toegezonden reacties mede een rol kunnen spelen. Meer dan het geven van informatie kan ik niet voor u doen."

Het is duidelijk, over pedofielen wordt nog steeds gewaakt, maar dan vooral door de diverse zedenpolities. Het is niet zo, dat er nu "rustig kan worden geslapen". Politieke actie blijft geboden, al was het alleen maar om de generatie na ons te behoeden voor weer zo'n onzedelijke zedelijkheidswet!

De strijd tegen koningin Victoria en haar adepten (Thatcher, Reagan, Moral Majority...) gaat verder en wel heel dicht bij huis. Martijn is graag bereid, u bij die strijd te helpen.

bron: Artikel 'Het begrip Nijpels en Kosto's undue influence - De struisvogelpolitiek rond de leeftijdsgrenzen' door Martin van Haren; OK Magazine (Uitgave Vereniging Martijn), nr. 1; mei 1986