Ommense klinisch psycholoog Herman Meijer - 'Aan incest hoef je geen trauma over te houden'

From Brongersma
Jump to navigation Jump to search

Interview door: Kees van Oosten

Herman Meijer [niet te verwarren met de politicus met dezelfde naam], klinisch psycholoog van professie, probeert de soms naar hysterie neigende opwinding over incest en ontucht met minderjarigen tot z'n ware proporties terug te brengen, als hij zegt: "Het is niet juist om te stellen dat een slachtoffer levenslang gebukt zou moeten gaan onder een onprettige seksuele ervaring in zijn of haar jeugd. Soms wordt het aangepraat en hebben ze het helemaal niet als louter vervelend ervaren. Maar als de hele omgeving zegt dat er een verschrikkelijk misdrijf is gepleegd, waar je je leven lang trauma's aan zult overhouden, dan wordt het een drama, zowel voor het slachtoffer als voor de dader."

De 46-jarige Meijer uit Ommen is als klinisch psycholoog gedeeltelijk verbonden aan de reclassering in Zwolle. Daarnaast heeft hij een eigen praktijk. Hij onderzoekt en behandelt mensen met psychische en emotionele moeilijkheden, op grond waarvan ze zich verkeerd gedragen.

Hij schrijft onder andere psychologische rapporten in opdracht van de rechter-commissaris, belast met de behandeling van strafzaken in een arrondissement, of op verzoek van de verdediging, rapporten die volgens ingewijden uitblinken door helderheid en nuchterheid.

De enorme aandacht voor zedenmisdrijven in het algemeen en incest in het bijzonder hebben volgens Meijer soms wel iets van een modeverschijnsel. En wat mode is bepalen tv-programma's als 'Sonja op zondag'. "Er wordt vaak en meestal oppervlakkig over sex gepraat. Nooit diepgaand. Eerst ging het over verkrachters en vrouwen die zich bedreigd voelden, nu is incest aan de beurt. Een slachtoffer hier, een deskundige daar, en zie het programma is rond. En bereiken we daar iets positiefs mee? Vaak niet. Soms het tegendeel, zoals het alleen maar openrijten van wonden."

Herman Meijer waakt voor generalisering. Er is een veelheid aan situaties. Soms is het een uit de hand gelopen spelletje, een andere keer is er sprake van een concurrentiestrijd tussen moeder en dochter en in een ander geval is een zuivere relatie tussen een kind en een volwassene ontspoord. Daarnaast kan: volgens Herman Meijer niet worden ontkend dat er mannen zijn die menen meisjes en vrouwen naar eigen willekeur te kunnen gebruiken. En tenslotte komt het voor dat wordt beweerd dat het een vorm van aanschouwelijke voorlichting was.

Hoewel Meijer ontucht met kleine kinderen in alle gevallen radicaal afwijst, waakt hij voor overdrijving. "sommige slachtoffers wordt aangepraat dat het verschrikkelijk is, terwijl ze dat helemaal niet als zodanig voelen. Kinderen worden soms slachtoffers gemaakt. Oom Jan of papa was een lieve man en het kind voelde zich daar plezierig bij en nu is het plotseling een "viezerik". Nou, dat heeft grote gevolgen. Er wordt te weinig aandacht besteed aan de verstoring van de nog wel bestaande relaties. Er wordt vaak meer kapot dan heel gemaakt."

Om die reden is Herman Meijer lang niet altijd voorstander van zogenaamd radicale oplossingen, zoals uit huis plaatsing of het opleggen van gevangenisstraf. "Dat kan nodig zijn als de situatie onhoudbaar is, en dat komt voor, maar ik vind dat je in principe moet trachten dader en slachtoffer met elkaar te verzoenen.

De vader moet de kans krijgen zich weer geloofwaardig te maken in de ogen van zijn dochter. Hij zal de mogelijkheid. moeten hebben zijn schuld tegenover het kind te erkennen, waardoor het vertrouwen weer hersteld wordt. Dat wil niet zeggen dat het altijd lukt. Wanneer de dader wordt opgesloten, weet je van te voren dat het nooit meer goed komt. Die vent is dan een vuile schoft, die zwaar moet boeten voor zijn verschrikkelijke daden. Nee, die radicale oplossingen, daar heb ik op de lange termijn nog nooit veel goede resultaten van gezien."

Pedofilie

Hij spreekt eveneens relativerend over pedofilie, een teer onderwerp, maar ook dat, vindt hij moet genuanceerd worden benaderd, en niet op een hap-snap manier.

"Een volwassen man kan eenzaam zijn, maar ook een kind kan zich verschrikkelijk alleen voelen. En dan gaat het naar een aardig iemand. Er zijn pedofielen die lief willen zijn voor kinderen. Echt lief. Dat kan jarenlang goed gaan, zonder vieze spelletjes. Ja, en dan ontspoort het soms. Dat is niet goed te praten.

Seksualiteit past niet bij kinderen. Er zijn op je lichaam plaatsen waar je fijne gevoelens kunt opwekken. Maar dat is afhankelijk van leeftijd. Gefriemel met geslachtsdelen vindt een kind alleen maar pijnlijk, niet fijn. Een kind is helemaal niet toe aan de uitingsvormen van seksualiteit van een volwassene. Kinderen hebben hun eigen behoefte aan liefkozingen, aanhankelijkheid en geborgenheid en die ligt op een heel ander vlak dan de lichamelijke bevredigingsbehoefte van een volwassene. Daarom is het zeer verwerpelijk. Laat daarover geen misverstand bestaan."

Volgens de klinisch psycholoog reageert de samenleving hypocriet op zedendelicten. "Porno, inclusief kinderporno, is overal te kust en te keur te koop. Maar als het dan in het gewone dagelijkse leven ook voorkomt, is de wereld te klein. Dat is meten met twee maten. Het komt ook voor dat ouders zich meer schamen voor de buurt dan dat ze begaan zijn met het lot van hun kind."

Al met al is Meijer toch onder de indruk van de incest-publiciteitsgolf die momenteel over ons land woedt. "Incest is waarschijnlijk zo oud als de wereld. Eerst waren het de verdovende middelen, toen incest en nu is het aids wat de klok slaat. Het zal jammer zijn als het echt een modeverschijnsel blijkt te zijn, Maar gevreesd moet worden dat het inderdaad het geval is."

Incest dient volgens hem in een breder verband gezien te worden. Een dergelijke nare gebeurtenis zou niet uit een groter geheel moeten worden gehaald omdat er zijn dingen aan vooraf zijn gegaan. "Bovendien het leven gaat verder."

"Je helpt het slachtoffer niet door te zeggen dat het je je hele leven blijft achtervolgen. Helaas maken we in ons leven vervelende dingen mee, en voor sommigen is dat incest. Vrijwel niemands levenspad gaat over rozen. Belangrijk is dat geleerd wordt daar als volwassene mee te kunnen leven. Het je hebben moeten laten welgevallen van handelingen die toch nare gevolgen hebben, hoeft niet per se te leiden tot een een niet meer te overwinnen traumatisch complex."

bron: Interview < Ommense klinisch psycholoog Herman Meijer - 'Aan incest hoef je geen trauma over te houden' > door Kees van Oosten; Zutphens Dagblad; 11 maart 1988